Sosyoloji Bölümü Çarşamba Konuşmaları-2
“Senin sosyolojinin bizim barajlarla ne ilgisi var?”: Doğu Karadeniz’de HES’ler ve HES karşıtı mücadelenin sınıfsal ve mekânsal boyutları
Konuşmacı: Sinan Erensü (Minnesota Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü)
Tarih: 27 Kasım 2013, Çarşamba
Saat: 16.00
Yer: santralistanbul Kampüsü, E2-303
2000’li yıllar boyunca çıkan bir dizi kanun ve yönetmeliğin ardından Türkiye enerji yatırımları bakımından büyük bir hareketliliğe sahne oldu. Bu hareketlilikte aslan payı yaklaşık 1.700 yeni yatırımla hidroelektrik santrallerine (HES) ait. Çoğunluğunu küçük ölçekli nehir tipi santrallerin oluşturduğu HES’ler her ne kadar birçokları tarafından yenilenebilir ve görece zararsız enerji kaynağı olarak gösterilse de HES’ler özellikle Doğu Karadeniz’de birçok vadide büyük tepki ile karşılaştı. 2008’den bu güne artarak devam eden HES karşıtı mücadele Türkiye’nin son zamanlarda şahit olduğu en beklenmedik ancak en dinamik siyasal itirazlardan biri halini aldı.
Bu söyleşi Doğu Karadeniz Bölgesi’nde, Ankara ve İstanbul’da üç yıla yayılan saha araştırmasından hareketle iki temel soruya cevap aramakta:
(1) Neden HES’ler bu kadar yoğun bir şekilde tam da bu dönemde hız kazandı?
(2) HES karşıtı mücadele tam olarak neye karşı çıkmakta?
Söyleşi bir yandan bu iki basit soruyu sosyolojinin bize sunduğu sınıfsal ve mekânsal analiz araçları ile cevaplandırmaya çalışırken, diğer yandan da Doğu Karadeniz ekoloji mücadelesi vesilesiyle çevre sosyolojisi ve politik ekoloji disiplinlerindeki temel görüş ayrılıklarını tartışmayı amaçlamaktadır.
Sinan Erensü 1982 yılında İstanbul'da doğdu. Lisans derecesini Sabancı Üniversitesi Siyasal ve Toplumsal Bilimler programından, yüksek lisans derecesini Cambridge Üniversitesi Sosyoloji bölümünden aldı. Minnesota Üniversitesi Sosyoloji bölümünde doktora tez çalışmalarına devam etmekte; doktora tezi özelinde Doğu Karadeniz Bölgesi ekoloji mücadeleleri üzerinden Türkiye'de dönüşen doğa, toplum, devlet ve sermaye ilişkilerini incelemektedir. İlgi alanları içerisinde kalkınma sosyolojisi, çevre ve mekan sosyolojisi, kentsel ve kırsal politik ekonomi sayılabilir. Benzer konularda çalışmalar yapan diğer araştırmacılarla beraber İletişim Yayınları’ndan yakın zamanda çıkacak olan Sudan Sebepler: Kalkınmacılık ve Yeşil Ekonomi Kıskacında Hidro-Enerji ve HES Karşıtı Mücadelenin Ekoloji Politiği adlı derlemenin editörlüğünü yapmaktadır.