Acil Değil Ancak Onu İyi Görmüyorum

Hepimiz çeşitli hayat koşulları karşısında zaman zaman zorlanır ve bazı belirtiler gösteririz. Bu belirtiler uzun bir süredir kaybolmuyorsa, akademik, sosyal veya gündelik hayatımızı etkiliyorsa o zaman doğru yardım kaynaklarına ulaşmak ve tanıdıklarımızı da bu konuda yönlendirmek ve cesaretlendirmek önemlidir.

Tanıdıklarınızda gözlemlediğinizde dikkat etmeniz gereken belirgin değişiklikler:

Akademik Değişiklikler

Akademik belirgin düşüşler
Tekrarlanan ödev yapmama davranışı
Ders çalışmayı sürekli ertelemek
Belirgin dikkat ve hafıza zorlukları
Sınavlarda başarıyı etkileyecek düzeyde kaygı yaşamak
Derslere girmemek veya sürekli geç kalmak veya katılım konusunda olağandan fazla isteksizlik
Ödevlerde ve yazılarda umutsuzluk, öfke, yalnızlık gibi temaların çoğalması

Davranışlarda ve Görünüşte Belirgin Değişiklikler

Kıyafet, temizlik ve kişisel bakımda belirgin değişiklikler
İstem dışı ve/veya açıklanamayan kilo değişimi
Uyum bozan davranışlarda artış (sinirlilik, kavgacılık veya aşırı donukluk)
Depresif veya aşırı çökkün ruh hali
Uykuya dalmakta/sürdürmekte zorluk
Sürekli kızarmış gözler
Çok hareketlilik veya çok hızlı konuşmak
Alkol ve/veya sigara kullanımında artış
Yasal olmayan madde kullanımı ve/veya doktor tarafından verilmemiş ilaçların kullanımına ihtiyaç duymak

Büyük Kayıplar ve Travmalar

Bir yakının hastalığı ve/veya kaybı
Değer verilen bir ilişkinin bitmesi
Cinsel taciz ve saldırı (Bknz. https://ctsob.bilgi.edu.tr/tr/sayfalar/bilgilenin/)
Yasal ve/veya ekonomik problemler
Hayatı ve/veya fiziksel bütünlüğü tehdit eden hastalık, kaza ve yaralanmalar.

Acil Olmayan Durumlarda Yardım Etmek

Tanıdığınız yardım almak konusunda az bilgili veya ön yargılı olabilir, damgalanmaktan korkabilir. Psikolojik yardım konularının çok geniş bir yelpazede olduğunu ve küçük büyük her türlü problemin ele alınabileceğini belirtin. Gerektiğinde yardım istemek bir güçlülük işaretidir.

Zorlandığını düşündüğünüz bir yakınınızla konuşurken:

Bu konuşmanın zor bir konuşma olabileceğini düşünerek bu konuşma için özel/sakin bir mekân bulmaya ve gereken zamanı ayırmaya çalışın.
Sakince ve kısaca dikkatinizi çeken değişikliklerle ilgili gözlemlerinizden bahsedin.

Örneğin: “Son zamanlarda derslere hiç gelmediğini görüyorum, her şey yolunda mı?”, “Son zamanlarda mutsuz görünüyorsun?”, “Son zamanlarda olağandan fazla alkol kullandığını görüyorum, sana yardım edebilir miyim?” gibi.

Önce karşınızdakini sakince, yargılamadan, sözünü kesmeden ve hemen ne yapması gerektiğini söylemeden dinleyin. Destekleyici ve yüreklendirici olun.
Sizden yardım almayı veya konuşmayı reddettiği durumda, fikrini değiştirirse veya daha sonra konuşmak isterse istekli ve müsait olduğunuzu bildiğinden emin olun.
Psikolojik yardımın iyi bir seçenek olabileceğini söyleyin fakat istemiyorsa zorlamayın ve açık kapı bırakın. İnsanların düşünmek için zamana ihtiyacı olabilir ve karar her zaman karşınızdakinindir.
Konuşmak istemezse bunu kişisel algılamayın. Henüz hazır olmayabilir.
Gerekirse tanıdığınıza İstanbul Bilgi Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık Biriminin hizmetlerinin ücretsiz ve gizlilik koşuluyla çalıştığını hatırlatın; web sitesinden ve broşürlerden bahsedin. (bknz. https://www.bilgi.edu.tr/tr/yasam/birim-ve-hizmetler/psikolojik-danismanlik/brosurler/)
Konuları uzman gibi ele almaya çalışmayın ve kendinize fazla sorumluluk yüklemeyin. Sadece onu dinlemek için orada olduğunuzu ve uygun yardım kaynaklarına yönlendirme hakkında yardımcı olabileceğinizi aklınızda tutun.

Ne yapabileceğinizden emin değilseniz, destek almak için mutlaka Psikolojik Danışmanlık Birimi’ne ulaşın!