Enerji Müzesi

santralistanbul, bünyesinde gerçekleştirdiği sanatsal ve kültürel etkinlikler çerçevesinde kentsel canlanmaya katkıda bulunmayı hedefleyen kapsamlı, çok boyutlu ve disiplinlerarası nitelikte uluslararası bir platform olmayı kendisine amaç edindi. Korunarak santralistanbul’a dönüştürülen Silahtarağa Elektrik Santralı, Osmanlı Devleti’nin kent ölçekli ilk elektrik santralı idi. Tesis, İstanbul’un en eski endüstri bölgesi olan Haliç’te kurulduğu 1911’den 1983’e dek kente elektrik sağladı. 

Benzersiz bir ulusal endüstriyel miras niteliği taşıyan Silahtarağa Elektrik Santralı’nın santralistanbul’a dönüştürülmesine yönelik çalışmalar, kamu, özel kesim ve sivil toplum kuruluşlarının da katkılarıyla yürütüldü. Silahtarağa Elektrik Santrali’nin İstanbul Bilgi Üniversitesi’ne tahsisi 1 Mayıs 2004 tarihinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile yapılan protokol çerçevesinde gerçekleşti. Santral’de 2004-2007 yılları arasında yoğun renovasyon çalışmaları yapıldı. Haliç’in gözde mekanında kurulan santral yok olma sürecine girmişken İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin devreye girmesiyle Türkiye’de kültür-sanat alanında bugüne kadar gerçekleştirilmiş en kapsamlı dönüşüm projelerinden biri haline geldi. santralistanbul, 8 Eylül 2007'de açıldı. santralistanbul bünyesinde, eski makine dairelerinin korunarak dönüştürülmesiyle oluşturulan, Türkiye’nin ilk endüstriyel arkeoloji müzesi olan ve 2012’de Avrupa Müze Akademisi tarafından “DASA ödülü”ne layık görülen Enerji Müzesi; çağdaş sanat sergilerin ve kültürel etkinliklerin gerçekleştirildiği  “International Architecture Awards 2010” ödüllü Ana Galeri binası;  eski santralın tamirhane ve depo binalarının dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan yeme-içme mekanları ve İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin eğitim binaları yer alıyor. 

Eski Silahtarağa Elektrik Santrali olan mekan şimdi Enerji Müzesi olarak ziyaretçilerini kabul ediyor. 1910  yılında inşa edilen ilk makine dairesinin faaliyeti 1983 yılında durdurulduktan sonra, paslanmaya başlayan makineleri bir müzeye dönüştürme fikrine dönüşerek ortaya çıkmış bir projedir.  Dönemin ileri teknolojisinin tipik çizgilerini yansıtan AEG, Brown Boveri, Siemens ve Thomson Houston markalı türbin-jeneratör Enerji Müzesi 1 ve 2 No’lu makine dairesinde ziyaret edilebilir.  Elektrik üretiminin ve İstanbul’un farklı bölgelerine elektrik dağıtımının yapıldığı tablalar Kontrol Odası’nda yer almaktadır. Giriş katına ise, ziyaretçilerin kendi elektrik enerjisini üretebileceği, pil olabileceği, manyetik heykeller yapabileceği, inatçı bir bavulla uğraşacağı, binlerce volta çekinmeden dokunabileceği ve daha birçok deneyi gerçekleştirebileceği, tam 22 etkileşimli ünitenin yer aldığı, eğlence ile bilimin buluştuğu Enerji Oyun Alanı bulunmaktadır. 

Ayrıntılı bilgi için www.santralistanbul.org adresini ziyaret edebilirsiniz.