Akademik Dürüstlük ve Etik İlkeleri
LİSANSÜSTÜ PROGRAMLAR ENSTİTÜSÜ
AKADEMİK DÜRÜSTLÜK VE ETİK İLKELERİ
İstanbul Bilgi Üniversitesi, akademik dürüstlüğe ve etik normlara en üst düzeyde saygı duyar ve bağlı kalır.
Akademik dürüstlük, yalnızca hak edilen araştırma ve başarılara itibar etmek ve verileri, gerçekleri ve bulguları kullanırken, sunarken ve analiz ederken onurlu davranmak anlamına gelir. Bu, programın seviyesinden bağımsız olarak tezin özgün bilimsel araştırma olmasını gerektirir.
Tezler, raporlar ve makalelerdeki akademik dürüstlük ihlallerinin en yaygın biçimleri bunlarla sınırlı olmamak üzere şunları içerir:
a) İntihal: Kasıtlı veya kasıtsız olarak başka bir kişinin fikirlerini, bulgularını ve/veya argümanlarını kendi fikriymiş gibi kullanmak.
Başkalarının fikirleri, bulguları ve argümanları başka kelimelerle ifade edilse bile, metin içinde uygun şekilde atıfta bulunulmadığı ve kaynaklar bölümüne bibliyografik materyal olarak eklenmediği takdirde bunun yine de intihal olarak değerlendirileceği unutulmamalıdır.
Bazı durumlarda intihal kasıtsız olarak yapılmış olabilir. Öğrenciler kasıtsız intihalden kaçınmanın etkili yollarını internette bulunan çeşitli kaynaklardan incelemelidir.
Enstitü, kasıtlı veya kasıtsız intihale karşı sıfır tolerans politikası uygulamaktadır. İntihale karşı, Enstitü, her tezin Turnitin gibi araçlar veya Enstitü'nün ihtiyaç duyduğu başka bir araç aracılığıyla çevrimiçi orijinallik veya benzerlik kontrolüne tabi tutulmasını şart koşmaktadır.
Otomatik benzerlik kontrollerinin ötesinde, danışman(lar), tez savunma jürisi üyeleri, projeler söz konusu olduğunda ikinci okuyucular, doktora tezleri söz konusu olduğunda tez ilerleme izleme komitesi üyeleri, Enstitü idari çalışanları, Enstitü Yönetim Kurulu üyeleri veya herhangi bir ilgili taraf, karşılaştıkları herhangi bir intihal vakasını bildirebilir.
Bir Turnitin raporu, hem yayınlanmış hem de yayınlanmamış çalışmalarla ve diğer öğrenci ödevleriyle olan benzerlikleri gösterir. İntihal yazılım programı raporunda belirtilen benzerlik oranları kaynakça hariç %20'yi geçmemelidir. Turnitin raporunda verilen eşleşme listesinde tek bir kaynaktan olan benzerlik oranı %1’i geçmemelidir ancak program direktörünün uygun görmesi halinde bu oran %5’e kadar çıkabilir. Üniversitenin yönetmeliklerine göre belirlenen oranların üzerindeki benzerlik düzeyleri intihal olarak değerlendirilecek ve disiplin cezasına tabi olacaktır.
Benzerlik raporlarını düzenli olarak kontrol edin. Sistem, gönderinizi aynı gün içinde en fazla 3 kez revize etmenize izin verir.
Üretken Yapay Zeka (ÜYZ) araçlarının etik kodlara uygun olarak kullanılması, kullanımın uygun şekilde beyan edilmesi ve gerekiyorsa kaynak gösterilmesi beklenir. ÜYZ kullanımında dikkat edilecek noktalar için “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Faaliyetlerinde Üretken Yapak Zeka Kullanımına dair Etik Rehber'den ve/ya tezin yazıldığı bilim alanına uygun diğer etik kod ve yönergelerden faydalanılabilir. Turnitin sistemi de yapay zeka kullanımını kontrol eder.
b) Kendinden intihal: Kişinin daha önce başka bir nedenle yaptığı ödev, makale veya projeyi, niteliğini belirtmeden ve tez danışmanının onayını almadan kısmen veya tamamen tezine dahil etmesidir.
c) Olgu, veri ve bulguların uydurulması ve tahrif edilmesi: Gerçekte var olmayan olgu, veri ve bulguların sunulması veya doğru orijinal versiyonlarının tahrif edilmesi
d) Sahte belge ibraz etmek: Tezin yanı sıra Enstitüye ve Yükseköğretim Kuruluna sahte belge ibraz etmek.
e) Taklitçilik: Ücretli veya ücretsiz olduğuna bakılmaksızın, tezin tamamını veya bir kısmını yazmak için birinin kimliğine bürünmek veya birinin kimliğine bürünmesini sağlamak.
Akademik dürüstlük kurallarının ihlali ve çiğnenmesi, Yükseköğretim Kurulu ve İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğrenci Disiplin Yönetmeliği uyarınca disiplin cezasına tabidir.
Etik Kurul Onayı
İnsan katılımcıların yer aldığı veya insan odaklı herhangi bir araştırmayı kapsayan TÜM tezler için Etik Kurul Onayı gerekmektedir. Etik Kurul'a yapılan başvurular sağlık, güvenlik, insan hakları, mevzuat, hukukun genel ilkeleri ve etik açısından değerlendirilir.
Öğrenciler tezle ilgili araştırma yapmadan önce Etik Kurul Onayı almak zorundadır. Tez içeriği etik onay gerektirmiyorsa tez danışmanının onayı alınmalıdır.
Etik Kurul Başvurusu ve ilgili formun edinilmesine ilişkin bilgilere bu adresten ulaşılabilir.